Tasti di scelta rapida del sito: Menu principale | Corpo della pagina | Vai alla colonna di sinistra

Colonna con sottomenu di navigazione


immagine Dante

Contenuto della pagina


-
Menu di navigazione

Valerius, Marcus
Bucolica

II. Versus Iarbe pastoris de amica

Pastorum calamo iuvenem donarat Iarbam
Pan bonus et tacite tulerat solatia flamme,
Qua tunc fortuna pariter formaque superbam
Eufilen ardebat; contra illa favere Nicotem
Callida temptabat, nec ut hunc preponere vellet,
Sed malus ut miserum livor vexaret Iarbam.
Hic dum muscosis fessus succederet antris,
In quibus hesternos resonabat et ante calores,
Heu male tunc primum victus prodebat amorem,
Antraque secretis referebant hec procul agris:
Quo me promissis in longum ducis amoris,
Euphili, quove paras (poteris nam), seva, necare?
Vel moriturus eram. Quidnam? Num munere certem?
Tempnis dona potens. Lacrimis precer? Hoc quoque temnis.
Carmina sola darem, que te felicia quondam
Edomuere michi, rumpunt sed carmina questus
Mixtaque flebilibus suspiria longa querelis.
O utinam ipsa tibi ferrent suspiria venti!
Ipsa tuam caperent forsan suspiria mentem.
Ver favet ecce, vides, et spirant floribus agri
Et pecus omne nova gaudens spatiatur in herba;
Te procul unus ego sordere rosaria credo
Et calet umbra michi suntque aspera prata iacenti.
At si victa fores, et amena rosaria flagrent
Nec calor est umbris et mollia prata libebunt.
Eufili, tu roseas poteras superare Napeas,
Unaque tu possis totas evincere nimphas,
Ni sis equoreis facta inconstantior undis.
Audio, vaniloqui dignaris verba Nicotis.
Ha, procul ut credam! Poterunt tunc omnia verti,
Tunc cupient lepores rapidos audire molosos
Atque ursas optet preferre iuvenca iuvencis,
Tunc simul et platanus moris uvisque rubebit
Culmus et emissis flavescet palmes aristis.
Ha michi, sed moveor (levis, ha, non prodidit ipse,
Dum te cantat iners et sese iactat amari?)
Attamen ut metuam, ne tu sis cura Nicotis....
Nunc iam credo miser: vertentur cuncta, necesse est.
Nunc cupiet pardos fugietque iuvenca iuvencos,
Nunc et oves fugiens sectabitur agna leones,
In nemore hoc pisces, damme saturantur in undis.
Pone, precor, fastus aut omnes innuba tempne.
Moribus an placeat forsan certare? Nicotis
Audeat? Aut capiat spretos numerare tot agnos
(Sit licet in toto dominus iam solus ovili)
Quot nos, ecce, greges numeramus sub patre Nilo?
At, credo, ignavi species nos formaque vincit.
O utinam presto nuper iudexque fuisses
Ipsa, enervato delumbem corpore formam
Cum totiens risere viri, quotiens male fidus
Presumpsit nostras in se committere vires!
Cetera linquo tibi melius, nam tu quoque nostris
Testis eras calamis: memini, tu certe solebas
Ferre meos quondam supra tua lumina vultus
Et me nam fassa es redamasti dulce canentem.
Quem crucias? Quem, seva, foves? Scio, pulcra potensque,
Sidereis dignata toris; sed respice Pheben:
Linquens nempe polos ad pastoralia lustra
Venit et agresti iacuit dignata cubili.
Tu quoque me quondam non aspernata fovebas,
Oscula cum niveo sineres me figere collo
Et violas propriis ferres michi munus ab ortis.
Ha dolor, ha, tanti post pignora fida caloris
Totque deos medios totque oscula cara relinquor!
Ibo atque hec totos passim vulgabo per agros,
Ut caveant et rura tui. Sed quo ferar amens?
Aut michi quid visum est confundere vina cruore,
Admiscere rosis tribulos et toxica melli?
Eufili seva, mane: nondum te prodere certo
Et, nisi tu fugias, vix ipsa sonaverit echo.
Quid querar? Ipse plagis inductos carmine cervos
Turbem? Iamque fugis, dammas e retibus egi.
Instat in assiduas vitam consumere penas
Inque famem sevamque sitim, nulla otia nocti
Concedam festosque dies violabo labore,
Quando nulla sui divos incuria tangit.
At peius crudescit amor: famosa Canopos
Rura petam longi, redolens ubi dicitur amnis
Perpetuis regnasse rosis.... Sed pulcra voluptas
Sollicitat flammas. Iam barbara frigora malo
Et placet in Scythicis animum durare pruinis.
An magis ardentes vite solabimur annos
Qua sitiens coquit arva Canis? Procul omnia cedant:
Urimur atque ipsis crescis, calor improbe, curis.
Te labor et requies, te meror teque voluptas
Exagitant nulleque valent te frangere cure,
Non sitis aut epule, non frigora seva nec estus,
Non superi, non fata simul. Iam denique certum est
Materiem punire mali ferroque superbam
Eufilen appetere, huic configere pectora mille
Vulneribus duroque mori compellere fato.
Eufili, iam raperis, iam nomina nostra videris
Voce sub extrema morientibus hiscere labris,
Et michi iam videor pereuntem ambire decorem
Et sine fine meos in longum tendier ignes.
Ha miser, ad modicos solitus tabescere fletus
Efflantes animam gemitus, suspiria cernam
Ultima et extremum querentia lumina solem?
Quin potius proprio restinguam sanguine flammas!
Nec satis est gladius, preceps dabo me quoque in alta;
Sed prius infaustam viridi de crimine rupem
Signabo, tanti pereat ne fama doloris:
EVFILIS IPSA SVVM FALLENS CONSVMPSIT IARBAM.
Hoc satis est, legat hec pallenti carmina vultu
Pastor et ad nostrum suspiret flebile nomen.
Cepit, Iarba, furor quantus te? Nonne relicti
Gramine contempto rumpuntur questibus agni
Teque vocant errando greges heu non pudet! omnes?
Quin potius ceptas vallis include novales,
Duc pecus ad mulctram aut viridi lac imprime iunco!
Eufilis ipsa tua est, omen dedit ecce palumbes:
Causa furoris abest, rapuerunt fata Nicotem.