Tasti di scelta rapida del sito: Menu principale | Corpo della pagina | Vai alla colonna di sinistra

Colonna con sottomenu di navigazione


immagine Dante

Contenuto della pagina


-
Menu di navigazione

Uguccione da Pisa
Derivationes

P 100

[1] POYO -is -ivi -itum, idest fìngo -is grece, [2] unde hic poeta -e, idest fìctor, et proprie carminis, alta verba loquens, [3] unde hec poetissa -e, uxor poete vel que fìngit; eadem dicitur hec poetrida -e, unde Persius 'corvos poetas et picas poetridas credas'; [4] et inde poetridus -a -um, idest poeticus. [5] Item a poeta poeticus -a -um et hec poetria -e, ars poetica, unde poetricus -a -um. [6] Item a poeta poetor -aris, carmina et poemata facere vel componere. [7] Item a poyo hec poetes -tis, quedam forma vel figura, et hec poesis, illud idem, et poesis ipsa ars poetandi vel fìgmentum; vel poesis est materia totius carminis in qua poeta versatur, vel poesis est opus multorum librorum, [8] sed poema -tis, quod similiter derivatur a poyo, est proprie opus unius, licet generaliter pro opere poete accipiatur; [9] et hinc poematicus -a -um, et per compositionem poemaneus -a -um, idest in poemate manens. [10] Item a poeta vel poetrida hec pica -ce, quedam avis, quasi poetrica, quia pice verba in discrimine vocis exprimant ut homo: etsi linguas in sermone nequeunt explicare, sonum tamen vocis humane imitantur; de quo quidam ait 'pica loquax dominum te certa voce saluto; si me non videas esse negabis avem'; [11] et hic psitacus -ci, quedam alia avis que in Indie littoribus gignitur, colore viridi, torquem habens puniceum circa collum, grandi lingua et ceteris avibus latiore, unde et articulata verba exprimit ita ut, si eam non videas, hominem loqui putes; sed ex natura salutat et dicit 'chere', quod est 'ave', sed cetera verba discit instructione; [12] unde quidam sub persona psitaci dixit: 'psitacus a vobis aliorum nomina disco, hoc per me didici dicere: Cesar, ave'. [13] Item poyo componitur cum prosopa, quod est persona, et dicitur hec prosopopeia -e, idest persone confìctio vel conformatio, ut cum res non loquens introducitur loquens; [14] et cum onoma, quod est nomen, et dicitur hec onomatopeia -e, idest conformatio et confìctio nominis, ut in nomine facticio; [15] et cum rema, quod est verbum, et dicitur hec rematopeia -e, idest verbi conformatio, ut in verbis factic1ìs, que sunt prolata et inventa per rematopeiam, ut 'tinnit'. Onomatopeia tamen quandoque ita accipitur large quod etiam comprehendit verbi conformationem. [16] Et hinc onomatopeius -a -um et rematopeius -a -um, idest ad onomatopeiam vel rematopeiam pertinens, vel prolatum vel fictum per onomatopeiam vel rematopeiam.