Liber I
Puer
Tu frondosa, senex vates, protectus opaca
Arbore, iam tandem victrici palma potitus,
Ludis habens nivea circumdata tempora lauro,
Arguto tenui modularis carmine musa.
Nulla senex pateris proclivi naufraga mundi,
Nulla pericla times paternis tutus in arvis.
Nos egra variis agitati mente procellis,
Fluctibus in mediis ferimur per naufraga ponti.
Litora nulla fuit mihimet spes certa videndi,
Non votis patriam neque pinguia rura meorum:
Tu cane, tu vatis meruisti nomen habere,
Mentitoque senex vocitaris nomine miles,
Depositis propriis veteranis victor in armis.
Magnus amor fesso fuerat contingere sedes
Davidicas, insigne caput nam cernere mundi.
Improba mens hominum! infelix ego saepe putavi,
Hoc satis esse, semel si David forte vidissem.
Credideram post haec nil duri posse laboris
Sentire: illi etenim bene cognita inertia nostra est.
Audierat nostros, heu, duros saepe labores;
Ille etiam quondam blando mea munera vultu,
Ut memini, accipiens grates persolvit opimas,
Saepius et nostris gaudebat denique votis.
Prospicit alta novae Romae meus arce Palemon,
Cuncta suo imperio consistere regna triumpho,
Rursus in antiquos mutataque secula mores.
Aurea Roma iterum renovata renascitur orbi.
Senex
Hic, audax iuvenis, qui te cupis esse poetam,
Rustica raucisonae meditaris carmina Musae?
Huc tibi, stulte puer, quae causa palatia tanta,
Quae fuit alta novae cernendi moenia Romae?
Hic frustra in longum deducis carmina tractum:
Publica nulla canis, nulli tua carmina digna,
Sed cunctis despecta patent, vilissime vates.
Horrida precipuus nuper tua carmina David
Sprevit et ingratae delusit munera Musae,
Nec te, credo, velit tantus cognoscere Caesar.
Puer
O felix vates, senioris nomen adeptus,
Arboreis recubas formosus miles in umbris.
Quo caput orbis erit, Roma vocitare licebit
Forte locum: omnis erit huc, omnis sexus et aetas.
Hic requies fessis demum venientibus extat.
Ipse locus magnos modicosque ex ordine cunctos
Quippe receptat ovans, meritis pro premia reddit.
Spreta adeo domino non sunt mea carmina magno:
Ille solet calamo silvestri ludere saepe,
Nec vilem tantus iudex me iudicat esse.
Ante cadunt imis miscentia sidera terris
Sese aut ad summos extollunt flumina caelos,
Ante peregrinis errans ferus exul in arvis
Heridanus Nilo properet pugnantibus undis,
Aut Tigris Rhodanum furioso verberet ictu,
Inque vicem miscent famosa flumina rixas,
Ibimus aut vastum quaerentes regna per aequor,
Forte toris miserans tandem nos ultima Thile
Suscipiet, Thetis quo nos miserta videbit,
Ignotisque loci tribuet stipendia fessis,
Illius inmensas quam cesset fistula laudes
Promere nostra sacro gracili modulamine cantu.
Senex
Dic, quae causa, puer, haec te cantare coegit,
Unde tibi venit modulandi tanta cupido?
Carmine Naso loquax iamdudum lusit inani,
Dicta peregrinis cumulavit plurima biblis,
Caesaris invisam demens delapsus in iram,
Nequicquam variis mulcebant carmina verbis.
Nulla suae tribuere sibi suffragia musae.
Unde venire putas igitur tibi premia tanta?
Quis te musarum tantus seduxerat error?
Rura colendo fuit melius tibi stiva tenere,
Agricolam patrio cantando imitarier usu.
Puer
Nonne senex nosti vates, post perdita rura
Romam Virgilium quendam venisse poetam?
Desperata suis hic dulcibus arva reduxit
Carminibus; post haec opibus florebat opimis,
Dux propriis vates generosus factus in oris.
Depositis quondam miles crudelibus armis,
Lucanus cecinit famosi Caesaris arma:
Idcirco pollebat opum ditissimus heros.
Carmine lusit item variis en maximus odis
Ennius, ingenuis scribens monimenta priorum;
Propterea in terris tenuit tum culmen honoris.
Ast alios plures simili cernemus honore
Ditatos, longum quos est tractare per omnes.
Sic iterum haec etiam nostro nunc tempore cerne:
Nam meus ecce solet magno facundus Homerus
Carminibus Karolo studiosis saepe placere.
Ni Flaccus calamo modulari carmina nosset,
Non tot presentis tenuisset premia vitae.
Theudulfus gracili iam dudum lusit avena:
Plurima cantando meruit commercia rerum.
Aonias vide solitus recitare camenas
Nardus ovans summo presenti pollet honore.
Cede, senex, victus dudum puerilibus armis.
Crede, satis gratas dominis consistere musas,
Praecipuis meritis hinc esse memento poetas.
Colonna con sottomenu di navigazione
