Tasti di scelta rapida del sito: Menu principale | Corpo della pagina | Vai alla colonna di sinistra

Colonna con sottomenu di navigazione


immagine Dante

Contenuto della pagina


-
Menu di navigazione

Uguccione da Pisa
Derivationes

T 147

[1] TUOR -eris, tuitus sum, idest inspicere vel defendere, unde tueor -eris, secunde coniugationis, tutus sum, idest defendere vel inspicere, protegere; et hinc hec tutela -e, defensio: et est tutela in liberum caput alicuius qui propter etatem nec se nec sua defendere potest: tutela dabatur liberis, patronus servis; [2] unde tutelo -as, idest defensare, unde tutelatio, tutelamen, hic tutelatus -tus, et hic tutelator, idest defensor; Martianus 'hinc tutelator fidus fautusque germanus'; item a tutela tutelarius -a -um, defensorius, protectorius. [3] Item a tueor tutor -aris frequentativum, idest frequenter defendere, unde tutamen, tutamentum; [4] tam tueor quam tuor componitur et redundant composita in eandem significationem, scilicet pro inspicere: contuor -eris -itus, et contueor -eris contutus, idest considerare, inspicere, unde hic contuosus, idest oculus; [5] detuor -eris detuitus, detueor -eris detutus, idest valde vel deorsum tueri; intuor -eris -itus, et intueor -eris intutus, idest contra aliquem vel intus et diligenter versus aliquem tueri. [6] Distingue: contuimur illa de quibus, cum ea contuimur, nulla surgit ymago, ut ligna, detuimur illa de quibus, cum detuimur ea, surgit ymago in inferiori parte posita, sicut aqua; intuimur illa de quibus, cum ea intuimur, resultat ymago superius, ut speculum. [7] Obtuor -eris -tuitus vel obtueor -eris -tutus, idest contra vel undique vel ob aliquid tueri. Tuor et tueor et composita ab illis deponentia sunt et composita in eadem signifìcatione inveniuntur; tuor et eius composita faciunt supinum in tuitum, tueor cum suis compositis in tutum. [8] Item nota quod tuor deberet facere infinitum in tui, sed, causa differentie ad tui pronomen, deficit, sed accipit mutuo tueri; composita tamen ab eo habent infinitum, scilicet contui, detui, et cetera. Item nota quod tuor raro invenitur pro defendere et sepius pro inspicere, e contrario tueor raro invenitur pro inspicere et sepe pro defendere, sed composita raro vel numquam inveniuntur nisi pro videre.