Egloga quinta Quirinalium. De vacca, que voto promissa beato Quirino ob vię longitudinem ad sanctum Georgium ducebatur. Hic Menalca abbas Tegriensis, Mopsus est abbas sancti Georgii, qui ipsum miraculum enarravit presentia sua gestum.
Menalca Cur operis pro posse nichil gerimus, bone Mopse?Tu res exorsus gestas memores, ego versus;
Dum curis vacat hora, quieta resolvimus ora.
Mopsus Tu maior, domus est tua, subiciar tibi, ius est.
Dictis parebo, quę posces, acta monebo.
Hic tibi sub tecto placet, eloquar, aut in aperto
Precipis? Accedam quovis iussusque recedam.
Menalca Nulli credendum magis ex hoc plusve sciendum!
Mopsus Qui presens aderam, potui rem noscere veram.
Menalca Incipe, Mopse, referre datum tibi tanta videre;
Dic, si quid cordi servant tua mira, Georgi,
Si quid divinę laudis tua signa, Quirine,
Aut simul amborum ferat hoc munus quid honorum,
Uni quod spretum noras aliique retentum.
Mopsus Id plane recolo monitus verbo quoque solo,
Quod clare gestum satis omnibus est manifestum.
Hoc, inquam, narrabo, Dei nec mira negabo.
Id michi scire licet; qui norit cetera, dicet.
Menalca Incertum certis cadit ut saliunca rosetis;
Ambiguum vox viva premit salices ut oliva.
Non est te presente labor reliquo michi teste.
Mopsus Montane regionis homo, quę finditur omnis
Eno per valles frangente vagos sibi calles,
Voverat ad claram preciosi martyris aram
Pro cura pecorum vitulam donare suorum,
Quo sis certa, Quirine, petenti spes medicine.
Teduit inmensi callis, per quem Tegriensi
Hoc pecus adduxisse loco vir debuit ipse.
Consilium cupiebat et hoc tandem capiebat
Nil voto distare sacri nomen variare,
Si quid voverit huc quisquam, persolverit illuc,
Tantundemque valere, pares fructus redibere,
Dicta, Quirine, tibi caperes si vota, Georgi,
Ambos in regno sociales esse superno;
Ethre coequandos, cur hic fore dissociandos,
Nil eternorum distantes dote bonorum
Munere votorum nichil hic differre sacrorum.
Ille sequebatur, simul ut suadela dabatur.
Bos per cornua vincta laborat in ardua ducta,
Qua monachis pia castra dat arce Georgius arta.
Tracta super pontem, quo scandunt agmina montem,
Dum sua vota ferunt, anime suffragia querunt,
In medio restabat et hunc transire negabat
Verberibusve coacta vel omni robore tracta.
Ipse vocabar ego mirandaque cernere pergo.
Rursus me presente trahebant fune rigente,
Plagis tundebant, nec eam movisse valebant,
Sternere quam possent, non ultra ducere possent.
Hanc meditans ego forte ligatam demonis arte
Protinus aspergi benedicto fonte sategi.
Rursum conati sunt a vitula superati.
Quesitus tandem sponsor, qui vovit eandem,
Prodidit absque mora confessus vota priora.
Quadrupedem brutam mox precepi resolutam
Ire sinant, dimissa feratur quolibet ipsa.
Illa fuga prepes se iecit in infima preceps,
Qua montes iungens vallis baratrum patet ingens,
Sicque Deo tutante ruebat in aspera caute,
Ut nil menbrorum doluisset lesa suorum.
Non inquirentes expectans seque sequentes
Vallibus emergit, silvas sine preduce pergit.
Vix fuit incomitata viam flexisse notata
Martyris ad tumbam primis votis adeundam.
Cursor eam scitus sequitur nemorisque peritus
Et vestigando non adtigit ac properando,
Donec transmittens inter silvestria montes
Pascua vicini petit et nova culta Quirini,
Unde sacre propiora domus adiisset in hora.
Menalca Ut lassabundis sopor, ut fontes sitibundis,
Sic carmen fert leta tuum, divine poeta,
Litem sanctorum referens in dona piorum,
Dum sua quisque volunt et ab his discrimina tollunt.
Mopsus Id fieri recte rationis habet via iuste:
Vult Deus ipse sibi sua, cesaribus sua reddi.
Illud in imparibus positum, magis est paribus ius,
Si regi secum ius dat summus Deus ęquum,
Ut sua iustus ubique sciat dare civis utrique.
Dum sit firmandum nichil esse Deo similandum,
Par decet ęquatis voti ius reddere sanctis.