Tasti di scelta rapida del sito: Menu principale | Corpo della pagina | Vai alla colonna di sinistra

Colonna con sottomenu di navigazione


immagine Dante

Contenuto della pagina


-
Menu di navigazione

Uguccione da Pisa
Derivationes

S 227

[1] SCANDO -is -di -sum, idest ascendere, et ad versus pertinet propter ascensionem pedum, unde hic et hec scansilis -le, et hoc scansile -lis, ferrum per quod equos ascendimus; scansilia etiam sunt gradus ubi honorati sedent in edibus. [2] Item a scando hoc scamnum -ni, quod altioribus lectulis apponitur, sed scabellum quod parvis apponitur, idem dicitur suppedaneus et ypodion a Grecis. [3] Et a scamnum hoc scamnulum et scamnellum diminutiva, et per subtractionem n invenitur scamellum, similiter diminutivum, unde scamellulum -li diminutivum, et scamellum mutata e in i dicitur scamillum; Apuleius 'infirma scamillorum obice fuste fores'; et mutata m in b dicitur scabellum, unde scabellulum. [4] Item a scando hoc scaphium, locus ubi arma reponuntur vel genus vasis ad turpes usus aptum, scilicet ad requisita nature, idest vas ad mingendum vel ad egerendum; Iuvenalis (6, 264) 'positis scaphium cum sumitur armis'. Et scaphus certus numerus. Et hic scapus -pi, summitas vel cacumen vel humerus; Augustinus De civitate Dei (7, 24, 67-68) 'super Priapi scapum nova nupta sedere iubebatur [5] Et inde hec scapula, spatula, humerus, unde scapulosus -a -um, scapulis dilatatus, et hic et hec scapularis -re, et hoc scapulare -ris, quedam vestis tantum scapulas tegens. Et scapula componitur hoc interscapulum vel interscapulium, spatium quod est inter scapulas. [6] Item a scando hec scala -le, volunt tamen quidam dicere scale -arum in plurali numero tantum, sive sit una sive sint plures, sicut 'littere' que epistulam significant, quod videtur velie Sallustius ubi dixit 'postquam une et altere scale'; invenitur tamen et in singulari, unde ibi 'vidit Iacob scalam'. [7] Unde hic et hec scalaris et hoc -re, et hoc scalare -ris, lignum ex transverso in scala positum, quod et hoc interscalaris dicitur, unde hic et hec interscalaris et hoc -re, interpositivus; unde versus interscalaris dicitur qui non continue interponitur ad modum scalarium in scala. [8] Interscalo -as, scalaria interponere in scala, et simpliciter ponitur pro interponere; item a scala hec scalaria -e, navis piratica, quia ibi sunt transtra disposila ad modum scalarium in scala. [9] Scando componitur cum ad et abiecta d dicitur ascendo -is -sum, idest ad aliquem scandere, unde hic ascensus -sus; conscendo -is, [10] descendo -is, idest deorsum a scandere facete, scilicet iusum ire, unde hic descensus -sus, transcendo -is, ultra scandere. Scando et eius composita neutra sunt et faciunt preteritum in -di et supinum in -sum, et composita ubique mutant a simplicis in e.